Ενα αφιέρωμα του «Τύπου Ιωαννίνων» στην προέλευση της ονομασίας χωριών και οικισμών του νομού Ιωαννίνων
Η Νίστορα είναι ένα από 11 Κατσανοχώρια, μια μικρή περιοχή ορεινών χωριών των Ιωαννίνων, που διοικητικά ανήκουν στον Δήμο Βορείων Τζουμέρκων. Η Νίστορα συνορεύει με το Φορτόσι και το Πάτερο, ενώ κάποια άλλα Κατσανοχώρια είναι το Κωστήτσι, το Καλέντζι, η Κορίτιανη.
Η τοπική προφορική παράδοση θέλει το χωριό να δημιουργήθηκε από μέρος των κατοίκων του χωριού Λάτου (Λάτιο) που εγκαταλείφθηκε λόγω πανώλης στα τέλη του 18ου αιώνα. Όπως δημιουργήθηκαν και τα γειτονικά χωριά: Φορτόσι, Πάτερο και Κωστήτσι.
Για τα συνολικά τέσσερα αυτά χωριά, η παράδοση «λέει» ότι το καθένα οφείλει το όνομά του, με παραφθορές, σε τέσσερα αδέλφια που σώθηκαν από την πανώλη. Ο Κώστας έδωσε το όνομά του στο Κωστήτσι, ο Πέτρος στο Πάτερο, ο Φώτης στο Φορτόσι και ο Νέστορας στη Νίστορα.
Η επιστήμη της γλωσσολογίας δίνει όμως άλλη εξήγηση. Ο καθηγητής γλωσσολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Κώστας Ευ. Οικονόμου στη μελέτη του «Τα οικωνύμια του νομού Ιωαννίνων-Γλωσσολογική εξέταση» αναφέρει καταρχάς ότι η Νίστορα –ένα τοπωνύμιο που συνηθίζεται και σε αρσενικό γένος «Νίστορας»- είναι χτισμένη σε μεγάλη αλλά άγονη έκταση. Υποστηρίζει δε ότι το τοπωνύμιο προέρχεται από σλάβικη λέξη που σημαίνει «φτωχός» και ότι τελικά «Νίστορα» σημαίνει ένας άγονος, φτωχός σε απόδοση τόπος.
Το πιο σημαντικό μνημείο στη Νίστορα είναι ο ιερός ναός της Φανερωμένης, στον ομώνυμο λόφο. Ο ναός βρίσκεται στον δρόμο προς το γειτονικό Φορτόσι, με τα δύο χωριά να «μοιράζονται» το μνημείο. Η τοπική παράδοση θέλει τον ναό αυτόν να έχει χτιστεί από τον Κοσμά τον Αιτωλό.