Ντοτη3
ΠΡΟΣΩΠΑ & ΠΡΑΓΜΑΤΑ

Γιατί τη λένε Κρύα;

Εικόνα του άρθρου Γιατί τη λένε Κρύα;
ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ: Γιώργος Τσαντίκος
ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: 12/01/2025, 21:18
ΠΡΟΣΩΠΑ & ΠΡΑΓΜΑΤΑ - ΤΑ ΧΩΡΙΑ ΤΩΝ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

Η Κρύα είναι ένα από τα χωριά του Δήμου Ιωαννιτών, στη δημοτική ενότητα Περάματος, με 408 εγγεγραμμένους κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2021.

Μέχρι το 1928, λεγόταν Βάνιστα. Το σημερινό της όνομα το πήρε με το ΦΕΚ 193 του 1928.

Από την περιοχή (κυρίως) πηγάζει το νερό με το οποίο τροφοδοτούνται τα Γιάννενα.

Και τα δύο ονόματά της, το σημερινό αλλά και το παλιό, έχουν σχέση με το νερό.

Το όνομα «Βάνιστα» θεωρείται ότι έχει ρίζα από το αλβανικό vane που σημαίνει «το αυλάκι» ή και το «κοίλωμα». Ο Οικονόμου (2002) θεωρεί ότι λανθασμένα ο γλωσσολόγος Μαξ Βάσμερ αναζητά τις ρίζες της ονομασίας στο σλάβικο banja που σημαίνει «λουτρό», ως προφανές…

Είναι δηλαδή ένα «υδρωνύμιο», κοντά σε πολλά ακόμα της ευρύτερης περιοχής: Βαλτσώρα, Βασταβέτσι, Βουλιάστα κ.α.

Περιοχή με το όνομα «Βάνιστα» υπάρχει και στην περιοχή του Αργυροκάστρου, καθώς και στην Κοζάνη.

Όσο για την ύδρευση των Ιωαννίνων από τις πηγές της Κρύας, αυτή δεν έχει κλείσει ακόμα αιώνα: μόλις το 1935, το δημοτικό συμβούλιο των Ιωαννίνων αποφάσισε να κατασκευάσει το δίκτυο ύδρευσης, που θα έπαιρνε νερό από τις πηγές της Κρύας.


ΕΤΙΚΕΤΕΣ
ΣΧΟΛΙΑ
περαστικός
Η πλευρά του βουνού του Μιτσικελιού, που σκεπάζει όλα αυτά τα "βορινά" χωριά, από Αμφιθέα ως Καρυές και παραπάνω, δέχεται λιγότερη ηλιοφάνεια, λιγότερες ώρες απευθείας ηλιοφάνεια. Αυτό έχει σαν αποτελεσμα περισσότερη υγρασία και περισσότερο κρύο. Δεν ευδοκιμούν καρποφόρα δέντρα από αυτήν την πλευρά του Μιτσικελιού. Ούτε ετήσιες καλλιέργειες. Αυτός ειναι και ο λόγος της αραιοκατοίκησης αυτης της πλευράς. Σε αντίθεση, οι νοτιοδυτικές πλευρές των λοφίσκων της Ελεούσας (από αριστερά μας - καθώς κατευθυνόμαστε μέσω ΕΟ Ιωαννίνων-Κοζάνης προς το Πωγώνι ή την Κόνιτσα) είναι δυναμικής ανάπτυξης και καλλιέργειας καρποφόρων δέντρων - ιδιαίτερα αμπελιών! Ναι μεν, ο καλός δρόμος που φτιάχτηκε τα τελευταία χρόνια, κι ενώνει την ΕΟ Ιωαννίνων-Κοζάνης με την ΕΟ Ιωαννίνων-Τρικάλων, από Περίβλεπτο ως Πέραμα/Αμφιθέα, αναμενόταν να βοηθήσει στην αναπτυξη της περιοχής, δεν παρατηρήθηκε εντέλει κάτι τέτοιο. Άτονα πράγματα! Ακόμα... η χαριστική βολή... οι αέρηδες κουβαλάνε σε αυτήν την περιοχή τα παραπροϊόντα του Βιολογικού καθαρισμού, μέσα στον κάμπο του Περάματος! Κάποιοι λίγοι, έχτισαν εξοχικά σε αυτόν τον καινούργιο δρόμο... Το μετάνιωσαν!
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
TERNA PISO