Oikonomou pisoi
ΠΡΟΣΩΠΑ & ΠΡΑΓΜΑΤΑ

Γιάννενα, 1973

Εικόνα του άρθρου Γιάννενα, 1973
ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ: Γιώργος Τσαντίκος
ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: 17/11/2020, 10:51
ΠΡΟΣΩΠΑ & ΠΡΑΓΜΑΤΑ

Η αλληλουχία των γεγονότων που κατοχύρωσαν τα Γιάννενα ως μια από τις πόλεις όπου η εξέγερση του Πολυτεχνείου είχε άμεση «αναμετάδοση» και ισχυρή επιρροή στο φοιτητικό κίνημα και στην τοπική κοινωνία, ξεκίνησε από το 1972 κιόλας.

Πριν από δύο χρόνια, ο Σταύρος Κουρεμένος, φοιτητής της Φιλοσοφικής τότε, βρέθηκε ξανά στα Γιάννενα για μια εκδήλωση για την επέτειο της εξέγερσης, στο «Θυμωμένο Πορτραίτο».

«Υπήρχε η ανάγκη τότε (σ.σ. το ’72) να ξεκινήσει κάτι και έπρεπε να γίνει με πολύ φτωχά υλικά» περιέγραφε.

Φωτογραφία από την εκδήλωση του '18: Ο κ. Κουρεμένος δεξιά, με την καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων κα Μαχαιρά και τους διοργανωτές

Στόχος ήταν να γίνει μια συνέλευση. Η Πόπη Βουτσινά, η «μικρή Αντιγόνη» για την οποία έγραψε την περίφημη επιφυλλίδα του ο Μαρωνίτης στο «Βήμα», κόλλησε μια καταγγελία, στη Δομπόλη. Όσοι και όσες θυμούνται την ακαδημαϊκή διαρρύθμιση του χώρου, μπορούν να αναπλάσουν την εικόνα της αίθουσας τελετών μπροστά και των δύο μεγάλων –σχεδόν-αμφιθεατρικών αιθουσών δίπλα και των αιθουσών διδασκαλίας στο βάθος, εκεί που σήμερα είναι η ΔΟΥ.

«Στόχος ήταν να γίνει μια συνέλευση» συνέχισε την περιγραφή ο Κουρεμένος. «Δύσκολος στόχος. Λίγοι άνθρωποι ήταν πρόθυμοι. Ο αναγκαίος λεγκαλισμός δεν τελεσφορούσε».

Τότε, οι φοιτητικός σύλλογος δεν ενέγραφε νέους φοιτητές, ώστε οι διορισμένοι από τη χούντα να εκλεγούν ξανά.

Η Βουτσινά στην καταγγελία της, ζητούσε να παραταθούν οι προθεσμίες εγγραφών και αυτό φυσικά τη «στιγμάτισε». Ήδη, ο «Σηματωρός», το περιοδικό που εξέδιδαν ο Παναγιώτης Νούτσος, μετέπειτα καθηγητής και αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και ο Πέτρος Ευθυμίου, αργότερα υπουργός Παιδείας, προειδοποιούσε για «μαγειρεμένες» εκλογές.

Ο Κουρεμένος περιέγραψε επίσης πώς πήγε στο γραφείο του πρύτανη για τις εξηγήσεις για τη δράση του. Εκεί, παραβρισκόταν και ο διοικητής της Ασφάλειας.

Στις 2 και 3 Φεβρουαρίου 1973, πέρασε πειθαρχικό μαζί με τη Βουτσινά. Τότε όμως είχαν την υποστήριξη 150 ανθρώπων, που φώναζαν αντιχουντικά συνθήματα, καθώς και ιστορικών καθηγητών του ιδρύματος, όπως ο Παπαθωμόπουλος.

Στις 10 Φεβρουαρίου 1973 καταμεσής της χούντας, ο Δημήτρης Μαρωνίτης έκανε κάτι σχεδόν αδιανόητο για την εποχή: αφιέρωσε στη Βουτσινά την επιφυλλίδα του στο «Βήμα». Ένα από τα ιστορικότερα κείμενα της ιστορίας του ελληνικού Τύπου γράφτηκε για μια μικροκαμωμένη φοιτήτρια και ήταν μια τρανή πράξη αντίστασης…

Διαβάστε επίσης: Η επιφυλλίδα του Δ. Μαρωνίτη για την Πόπη Βουτσινά

Εννιά μήνες μετά, είχε έρθει η ώρα της εξέγερσης. «Όταν μάθαμε για το τανκ, αποφασίσαμε να βγούμε πορεία» συνέχισε την περιγραφή, σε εκείνη την προ διετίας εκδήλωση, ο Κουρεμένος.

O Φάνης Κακριδής ήταν καθηγητής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Με επιστολή του στο Βήμα, είχε κάνει παρέμβαση υπέρ όσων βρίσκονταν στις φυλακές, καταδικασμένων από τα έκτακτα στρατοδικεία. «Λύση δεν βλέπω άλλη και από το να δώση η Κυβέρνηση γενική αμνηστεία ή τουλάχιστον αναστολή της ποινής σε όλους. Μακάρι σήμερα! Θα ήταν κι αυτό πράξη ελληνική» ανέφερε. 

Διαβάστε επίσης: Φάνης Κακριδής, ένα παράδειγμα αντίστασης

Ένας άλλος πρωταγωνιστής των ημερών, μιλώντας πριν από χρόνια στον «Τύπο Ιωαννίνων», ο σημερινός ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Λάκης Παπαϊωάννου, περιέγραφε τα της ημέρας:

«Εκείνη την εποχή, κάθε ‘επαρχία’ είχε το δικό της σημείο αναφοράς στην πόλη. Οι Πωγωνήσιοι για παράδειγμα, σύχναζαν στο χάνι του Θανόπουλου στο Κουρμανιό. Εκεί, οι ειδήσεις κυκλοφορούσαν, ανεξαρτήτως πολιτικής τοποθέτησης των θαμώνων. Εκείνο το πρωί για παράδειγμα, στις 15 Νοεμβρίου, το αφεντικό είπε σε θαμώνα που ήταν χρόνια στα καράβια. ‘Ναύαρχε, νομίζω ότι βουλιάξαμε. Τα έμαθα εγώ. Για μάζεψε τους μικρούς…. Κωδικά και ψιθυριστά, για να περάσει το νέο και να παρθούν μέτρα προστασίας για τους ‘μικρούς’».

Διαβάστε επίσης: «Ναύαρχε, μάζεψε τους μικρούς»

Η δε Βούλα Σκαμνέλου περιγράφει: «Πήγαμε να μπούμε στη Φιλοσοφική αλλά τη βρήκαμε κλειδωμένη».

Σχεδόν όλοι οι προαναφερόμενοι συνελήφθησαν και κρατήθηκαν, ενίοτε και βασανίστηκαν. Η Βουτσινά, οργανωμένη στην Κίνηση Ελλήνων Mαρξιστών Λενινιστών (ΚΕΜΛ), οδηγήθηκε μαζί με το Νίκο Ράπτη στην ΕΑΤ-ΕΣΑ. Το ίδιο και ο Δημήτρης Μαρωνίτης. Ο Παπαϊωάννου συνελήφθη και κρατήθηκε στις φυλακές της οδού Καποδιστρίου, που δεν υπάρχουν πια. Ο Κακριδής διώχθηκε. Η Σκαμνέλου επίσης κρατήθηκε στην Ασφάλεια. Άλλοι, όπως ο Παπαθωμόπουλος, αντιμετώπισαν πειθαρχικά και ποινές.

Τα Γιάννενα και η Δομπόλη είχαν γίνει ένα κομμάτι της ιστορίας, ήδη. Αυτής που γράφεται με πιο ανεξίτηλα γράμματα, γιατί τη γράφουν οι άνθρωποι. Ο λαός.

ΣΧΟΛΙΑ
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
Ντοτη3 dodoni back