Του Γιάννη Τσίτου
Στα Γιάννενα (ως φοιτητούπολη γαρ) η δουλειά του ντελίβερι είναι πολύ διαδεδομένη, ιδίως μετά την άνθιση των ηλεκτρονικών πλατφορμών με τους freelancer ο αριθμός αυτός έχει αυξηθεί κατακόρυφα. Εξαιτίας και αυτού του καθεστώτος των freelancer είναι δύσκολο να διατυπωθεί με ακρίβεια πόσα μηχανάκια κινούνται στην πόλη αλλά κατά προσέγγιση θα μπορούσαμε να πούμε πως υπάρχουν περίπου 400 ντελίβερι.
Την δουλειά του διανομέα πολλοί την έχουν στο μυαλό τους με διάφορους τρόπους. Ορισμένοι πιστεύουν ότι είναι μια δουλειά παροδική, μια δουλειά που θα την κάνεις για λίγα χρόνια όσο είσαι νέος, άλλοι ότι είναι μια δουλειά για να συμπληρώσεις τον μισθό, άλλοι πιστεύουν ότι οι ντελιβεράδες “πιάνουν” καλά λεφτά, άλλοι έχουν στο νου τους ότι δεν είναι και τόσο κουραστικό να είσαι πάνω σε ένα μηχανάκι και να πας από σημείο σε σημείο. Καθόλου έτσι όμως δεν είναι.
Αποδοχές και τιπς. Υπάρχει ένας μύθος ότι οι ντελιβεράδες παίρνουν δυο μισθούς, ο ένας είναι το μεροκάματο και ο άλλος είναι απ’ τα τιπς και ίσως κάποτε να ήταν και έτσι, κάποτε που το ίδιο πιτόγυρο που αγοράζεις τώρα να κόστιζε 1,5€ και τώρα κάνει 3,5€ με τον μισθό να είναι στην ουσία χαμηλότερος από τότε.
Στις περισσότερες των περιπτώσεων οι εργοδότες δεν δίνουν τις νόμιμες αποδοχές που έχουν καθοριστεί μετά από πολλούς αγώνες του κλάδου. Πλειοψηφούν δε οι περιπτώσεις που ο διανομέας βάζει τις βενζίνες απ’ την τσέπη του, βάζει δικό του μηχανάκι με ότι κόστη αυτό συνεπάγεται για την συντήρηση του και εννοείται τα μέσα ατομικής προστασίας κράνος, αδιάβροχα κ.α.
Δυστυχώς η μη παροχή όλων αυτών φαντάζει κανονικότητα παρόλο που ο νόμος προβλέπει το αντίθετο. Όσο για τα τιπς η κατάσταση όσο πάει και χειροτερεύει εξαιτίας της ακρίβειας κυρίως, αλλά και της εισαγωγής ολοένα και πιο πολύ του πλαστικού χρήματος στη ζωή μας, αν και γενικότερα τα τιπς, ως το «ευχαριστώ» του καταναλωτή προς τον εργαζόμενο, δεν πρέπει να προσαρτάται σαν κομμάτι του μισθού.
Επικινδυνότητα. Οι ντελιβεράδες είναι συνεχώς εκτεθειμένοι σε τροχαία. Δουλεύουν με κάθε καιρό με ό,τι συνεπάγεται αυτό για την αύξηση των πιθανοτήτων δυστυχημάτων. Ακόμη και την περίοδο της πανδημίας ένα απ’ τα επαγγέλματα που συνέχιζαν κανονικά ήταν το ντελίβερι.
Ας μην συζητήσουμε για τις μέρες του χιονιά, οπότε και είναι πάγιο αίτημα των ντελιβεράδων να μην εργάζονται. Έχουμε δει “απείρου κάλους” εικόνες και βίντεο, αλλά ακόμα και με βροχή η δουλειά τους δυσκολεύει αρκετά καθώς τα μηχανάκια δεν έχουν υαλοκαθαριστήρες άρα η ορατότητα τους πέφτει κατακόρυφα, το βράδυ η αντανάκλαση απ’ τα φώτα στο βρεγμένο οδόστρωμα είναι εκτυφλωτική.
Είναι ευτύχημα για την πόλη μας που δεν έχει υπάρξει κάποιο θανατηφόρο περιστατικό μέχρι στιγμής, αν και έχουμε σοβαρότατα ατυχήματα όπως ένα πρόσφατο περιστατικό με τον ακρωτηριασμό εργαζομένου.
Όσο για το πόσο κουραστικό είναι αυτό το επάγγελμα… Μπορούμε να πούμε ότι ένα 4ωρο πάνω σε μηχανάκι ισούστε σε κούραση όσο ένα 8ωρο μιας συμβατικής δουλειάς. Αυτό λόγω και των προηγούμενων που αναφέραμε αναγκάζει έναν ντελιβερά να δουλεύει όλες του τις αισθήσεις στο 100%, να είναι συνεχώς στην τσίτα που λέμε, κουβαλώντας και το άγχος της σύντομης παράδοσης. Σ’ αυτή την πίεση να προσθέσουμε και τα προβλήματα που εμφανίζουν πολλοί με πόνους και κοίλες στην μέση απ’ τους κραδασμούς του οδοστρώματος. Γι’ αυτά οι διανομείς ζητούν το επάγγελμα τους να ενταχθεί στα βαρέα και ανθυγιεινά.
Λακκούβες και “Λοφίσκοι”. Με ιδιαίτερη οξύτητα εμφανίζεται στην πόλη μας το πρόβλημα των λακκουβών ή του υπερυψωμένου οδοστρώματος, κάτι το οποίο δεν αποτελεί πρόβλημα μόνο για τους διανομείς, αλλά και κάθε όχημα που κινείται.
Είναι τέτοια η έκταση του προβλήματος που το σωματείο των ντελίβερι έκανε ειδική παράσταση διαμαρτυρίας έξω από το Δημαρχείο με αυτό το ζήτημα για να το αναδείξει. Μπορούμε να κάνουμε φουλ οδικά έργα στο κέντρο της πόλης επειδή έτσι επιβάλλουν τα κονδύλια απ’ την Ε.Ε. αλλά λίγο έξω απ το κέντρο υπάρχουν ακόμα χωματόδρομοι, και δεν μιλάμε για μεμονωμένες περιπτώσεις ή αραιοκατοικημένες περιοχές, αλλά περιοχές με πολλές πολυκατοικίες που συνεχώς κινούνται εκεί μηχανάκια.
Άναρχοι οδοί και αρίθμηση. Ένα άλλο ζήτημα που κάθε ένας που θα ‘χει δουλέψει στο επάγγελμα του ντελίβερι θα ‘χει συναντήσει, είναι το ζήτημα των οδών και την αρίθμησης. Πολλές φορές οι πινακίδες της οδοσήμανσης είτε λείπουν, είτε δεν υπάρχουν διότι κτίστηκε μια νέα πολυκατοικία και η ταμπέλα εξαφανίστηκε, είτε απ’ τα χρόνια η ταμπέλα ξεθώριασε και δεν φαίνεται το όνομα, είτε είναι κρεμασμένη σε συρματοπλέγματα που διαχωρίζουν τα χωράφια και την έχουν καταπιεί τα χόρτα.
Το μεγαλύτερο όμως χάος συμβαίνει με τους αριθμούς που τις περισσότερες φορές λείπουν και πρέπει να μαντέψεις που πάει η παραγγελία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η οδός Αραβαντινού (με την στοά Αραβαντινού) όπου δεν υπάρχει αρίθμηση ούτε για δείγμα και κάθε φόρα γίνεται ένα αλαλούμ με τις παραγγελίες.
Ηλεκτρονικές πλατφόρμες και freelancer. Εδώ και λίγα χρόνια έχουν μπει στη ζωή μας οι ηλεκτρονικές πλατφόρμες όπου πλέον ο κύριος όγκος των παραγγελιών περνάει μέσα απ’ αυτές.
Οι εταιρίες αυτές για να προσλάβουν έναν εργαζόμενο δεν του ζητάν καμιά προϋπόθεση διότι του προσφέρουν μια εργασιακή ζούγκλα. Αυτές οι εταιρείες έχουν προσλάβει έναν τεράστιο αριθμό ανθρώπων και ταυτόχρονα πληρώνεσαι με το κομμάτι.
Αυτός ο συνδυασμός έχει σαν συνέπεια την αύξηση του ανταγωνισμού μεταξύ των εργαζομένων για το ποιος θα προλάβει κάτι που σημαίνει αύξηση της επικινδυνότητας ενώ
ταυτόχρονα καταλήγεις να δουλεύεις πολύ περισσότερες από 8 ώρες για να βγάλεις έναν μισθό κι όχι λίγες ώρες και όποτε βολεύεσαι, όπως ιδανικά παρουσιάζεται απ’ τις πλατφόρμες.
Ντελίβερι κι όχι μόνο. Οι διανομείς πολλές φορές είναι και ο άνθρωπος για όλες τις δουλειές. Σε αρκετά μαγαζιά ο διανομέας καλείται να σηκώνει τα τηλέφωνα και να οργανώσει τις παραγγελίες, να σκουπίζει, να βοηθάει στην κουζίνα, να γεμίζει τα ψυγεία, να οργανώνει και να ταξινομεί δέματα σε αποθήκη, δουλειές δηλαδή που και δεν έχουν σχέση με την δουλειά του και φυσικά δεν πληρώνεται γι αυτές, για να εξοικονομήσει το εκάστοτε μαγαζί κάποια θέση εργασίας.
Εν τέλει, είναι ένα επάγγελμα που έχει πολλές αθέατες πλευρές, μια δουλειά που πολλές φορές δεν είναι παροδική καθώς υπάρχουν αρκετοί άνθρωποι για τους οποίους αποτελεί την βασική τους εργασία και το ασκούν αρκετά χρόνια. Αξίζει από πλευράς μας, από την πλευρά των καταναλωτών να τους διευκολύνουμε δίνοντας διευκρινήσεις για το που ακριβώς βρίσκεται το σημείο που θέλουμε να έρθει η παραγγελία μας, να σκεπτόμαστε δυο φόρες αν θα παραγγείλουμε μέρες με ακραίες καιρικές συνθήκες να προσπαθούμε απ’ το υστέρημα μας να τους ευχαριστήσουμε που διακινδυνεύουν την ζωή τους για να έρθει σε μας η παραγγελία και φυσικά και πάνω απ’ όλα να είμαστε πλάι τους στις διεκδικήσεις και στους αγώνες τους.