ΕΕ: Έρχεται ο φόρος άνθρακα στα εισαγόμενα προϊόντα

Η Ευρωπαϊκή Ένωση απέχει λιγότερο από τρεις μήνες από την έναρξη της εφαρμογής του φόρου άνθρακα — του πρώτου παγκοσμίως φόρου μεγάλης κλίμακας στα προϊόντα με υψηλή περιεκτικότητα σε άνθρακα.

Το επικείμενο αυτό μέτρο, το οποίο έχει τη δυνατότητα να μεταμορφώσει πλήρως το παγκόσμιο εμπόριο, εντάσσεται στο πλαίσιο των προσπαθειών της Ένωσης να μειώσει δραστικά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από τις βαριές βιομηχανίες και να προωθήσει καθαρότερες διαδικασίες παραγωγής σε όλο τον κόσμο.

Από την 1η Ιανουαρίου του επόμενου έτους, ο μηχανισμός προσαρμογής των συνόρων για τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (CBAM) της ΕΕ θα επιβάλλει κόστος σε προϊόντα όπως χάλυβας, λιπάσματα, τσιμέντο, αλουμίνιο και υδρογόνο που εισάγονται από χώρες εκτός της Ένωσης των 27 κρατών μελών.

Σύμφωνα με τους όρους, οι εισαγωγείς που φέρνουν αυτά τα προϊόντα στην ΕΕ θα υποχρεούνται να αγοράζουν πιστοποιητικά CBAM για να καλύψουν τις σχετικές εκπομπές, το κόστος των οποίων θα εξαρτάται από τη μέση εβδομαδιαία τιμή πλειστηριασμού των δικαιωμάτων του Συστήματος Εμπορίας Εκπομπών της ΕΕ (ETS).

Οι ΗΠΑ, η Κίνα, η Ινδία και η Βραζιλία είναι μεταξύ των χωρών που έχουν εκφράσει ανησυχίες, με ορισμένες να απειλούν να λάβουν αντίποινα και άλλες να προειδοποιούν ότι η πολιτική αυτή ενδέχεται να εμποδίσει αντί να βοηθήσει τις παγκόσμιες προσπάθειες για το κλίμα.

Η ΕΕ λέει ότι το CBAM έχει σχεδιαστεί για να επιβάλλει μια «δίκαιη τιμή» στον άνθρακα που εκπέμπεται κατά την παραγωγή αγαθών με έντονες εκπομπές.

Ο φόρος έχει επίσης σχεδιαστεί για να αποτρέψει αυτό που είναι γνωστό ως «διαρροή άνθρακα», δηλαδή όταν οι εταιρείες μεταφέρουν την παραγωγή τους στο εξωτερικό σε χώρες όπου ισχύουν λιγότερο αυστηρές πολιτικές για το κλίμα.

Οι ΗΠΑ, από την πλευρά τους, έχουν προειδοποιήσει ότι οι ευρωπαϊκοί κανόνες για το κλίμα θα μπορούσαν να απειλήσουν την εμπορική συμφωνία της ΕΕ με τον Λευκό Οίκο.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ κατέληξε σε συμφωνία-πλαίσιο με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στα τέλη Ιουλίου, θεσπίζοντας δασμολογικό ανώτατο όριο 15% για τα περισσότερα προϊόντα της ΕΕ από τις αρχές Αυγούστου.

Αυτό το ποσοστό ήταν σημαντικά χαμηλότερο από το 30% που είχε απειλήσει προηγουμένως ο πρόεδρος των ΗΠΑ, αλλά πάνω από το βασικό ποσοστό του 10% που ήλπιζε η ΕΕ.

Μιλώντας στους Financial Times τον περασμένο μήνα, ο υπουργός Ενέργειας των ΗΠΑ Κρις Ράιτ δήλωσε ότι, ελλείψει σημαντικών τροποποιήσεων, ο νόμος CBAM της ΕΕ -μεταξύ άλλων πράσινων ρυθμιστικών πολιτικών- θα δημιουργούσε «τεράστιους νομικούς κινδύνους» για τις αμερικανικές εταιρείες που πωλούν ορυκτά καύσιμα στην Ευρώπη.

Άλλες χώρες που εκτίθενται στον νόμο CBAM της ΕΕ έχουν επίσης επικρίνει τα σχέδια. Η Ινδία φέρεται να δήλωσε ότι θα προβεί σε αντίποινα κατά των συνοριακών φόρων άνθρακα, λέγοντας ότι οι χώρες υψηλού εισοδήματος που είναι ιστορικά υπεύθυνες για την κλιματική κρίση θα πρέπει να κάνουν περισσότερα για να μειώσουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.

Επίσης, η Κίνα, η Βραζιλία και η Ρωσία έχουν εκφράσει ανησυχίες σχετικά με τους συνοριακούς φόρους άνθρακα της ΕΕ, τόσο στις διαπραγματεύσεις του ΟΗΕ για το κλίμα όσο και με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου.

Με πληροφορίες από CNBC