Από Ζέλοβα έγινε Βουνοπλαγιά

Ενα αφιέρωμα του «Τύπου Ιωαννίνων» στην προέλευση της ονομασίας χωριών και οικισμών του νομού Ιωαννίνων 

Η Βουνοπλαγιά είναι ένα χωριό που βρίσκεται εντός των διοικητικών ορίων του Δήμου Ζίτσας. Απέχει δε πολύ λίγα χιλιόμετρα από την πόλη των Ιωαννίνων.

Η σημερινή ονομασία του χωριού επήλθε το 1928, την περίοδο της μαζικής εκστρατείας του υπουργείου Εσωτερικών για μετονομασία ξένων ή κακόηχων τοπωνυμίων…

Η Βουνοπλαγιά μέχρι πριν από έναν αιώνα περίπου λεγόταν Ζέλοβα (ή και Τζέλοβα). Το τοπωνύμιο αυτό είναι σλάβικης προέλευσης.

Ο λόγιος του 19^ου αιώνα Ιωάννης Λαμπρίδης ερμηνεύει την ονομασία αυτή ως «τόπο χελωνών». Ο ρωσογερμανός γλωσσολόγος Μαξ Βάσμερ (1886-1962) που είχε ασχοληθεί πολύ με τα σλάβικα τοπωνύμια στην Ελλάδα, αναφέρει σε μελέτη του ότι «Ζέλοβα» σημαίνει «λαχανότοπος», εκτιμώντας ότι το τοπωνύμιο προέρχεται από σλάβικη λέξη (zelbje) που φέρει τη σημασία του φυτού, του λάχανου, της αγριάδας.

Ο καθηγητής Γλωσσολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Κώστας Ευ. Οικονόμου δεν αρνείται τη σλάβικη προέλευση της Ζέλοβας. Ωστόσο, στη μελέτη του «Τα οικωνύμια του νομού Ιωαννίνων-Γλωσσολογική εξέταση» εκτιμά ότι το τοπωνύμιο προέρχεται από άλλη σλάβικη λέξη που σημαίνει «χελώνα» (zely). Σε αυτό το σημείο επικαλείται και αναφορά του ιστοριοδίφη Στέφανου Μπέττη σύμφωνα με την οποία κύριο χαρακτηριστικό του τόπου είναι κατά κύριο λόγο «η λάσπη που πνίγει ζώα και ανθρώπους με την πρώτη βροχή…».

Σημειωτέον ότι ο λόγιος του 19^ου αιώνα Ιωάννης Λαμπρίδης εκτιμά κι αυτός, χωρίς όμως εξηγήσεις, ότι Ζέλοβα σημαίνει τόπος χελωνών.

Ο Στ. Μπέττης έχει δώσει τη δική του ερμηνεία για την προέλευση του τοπωνυμίου. Καταρχάς θεωρεί ότι η «Ζέλοβα» είναι κυριώνυμο και ότι πρόκειται για το χωριό συζύγου (της Ζέλοβας) κάποιου, ενδεχομένως, Ζελ, σλάβου γαιοκτήτη της περιοχής.