To 5% του ΑΕΠ υπέρ του ΝΑΤΟ

Τα μέλη του ΝΑΤΟ συμφώνησαν την Κυριακή σε μια μεγάλη αύξηση του στόχου για τις αμυντικές τους δαπάνες στο 5% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος, όπως απαιτεί ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, αλλά η Ισπανία δήλωσε ότι δεν χρειάζεται να συμμορφωθεί λίγες ημέρες πριν από τη σύνοδο κορυφής στη Χάγη, η οποία προορίζεται να αποτελέσει επίδειξη ενότητας.

Εκ μέρους της Ελλάδας δεν καταγράφηκε κάποια ένσταση ως προς το ποσοστό, πράγμα που σημαίνει ότι θα καταβάλλει το 5% του ΑΕΠ για τις ανάγκες της βορειοατλαντικής συμμαχίας.

Οι αξιωματούχοι του ΝΑΤΟ ανυπομονούσαν να βρουν συναίνεση σε μια δήλωση της συνόδου κορυφής σχετικά με μια νέα δέσμευση για τις δαπάνες πριν από τη σύνοδο της Τετάρτης. Όμως ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ δήλωσε την Πέμπτη ότι δεν θα δεσμευτεί για τον στόχο του 5%.

Ο γγ του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε πρότεινε να επιτευχθεί ο στόχος με την αύξηση του στόχου για τις βασικές αμυντικές δαπάνες του ΝΑΤΟ από το 2% στο 3,5% του ΑΕΠ και με επιπλέον δαπάνες 1,5% για συναφή στοιχεία όπως η ασφάλεια στον κυβερνοχώρο και η προσαρμογή δρόμων και γεφυρών για στρατιωτικά οχήματα.

Αφού οι διπλωμάτες συμφώνησαν σε ένα συμβιβαστικό κείμενο την Κυριακή, ο Σάντσεθ διακήρυξε γρήγορα ότι η Ισπανία δεν θα πρέπει να επιτύχει τον στόχο του 5%, καθώς θα πρέπει να δαπανήσει μόνο το 2,1% του ΑΕΠ για να ανταποκριθεί στις βασικές στρατιωτικές απαιτήσεις του ΝΑΤΟ.

«Σεβόμαστε πλήρως τη νόμιμη επιθυμία άλλων χωρών να αυξήσουν τις αμυντικές τους επενδύσεις, αλλά εμείς δεν πρόκειται να το κάνουμε», δήλωσε ο Σάντσεθ σε ομιλία του στην ισπανική τηλεόραση.

Κριτική Τραμπ

Η στάση του Σάντσεθ κινδύνευσε να δημιουργήσει μια σύγκρουση στη σύνοδο κορυφής με τον Τραμπ, ο οποίος έχει κατηγορήσει συχνά τις ευρωπαϊκές χώρες ότι δεν δαπανούν αρκετά για την άμυνα και έχει απειλήσει να μην τις υπερασπιστεί εάν δεν επιτύχουν τους στόχους τους.

Την Παρασκευή, ο Τραμπ δήλωσε ότι η Ισπανία «πρέπει να πληρώσει ό,τι πρέπει να πληρώσουν όλοι οι άλλοι» και ότι η Μαδρίτη είναι «διαβόητη» για τις χαμηλές αμυντικές δαπάνες.

Ωστόσο, πρότεινε επίσης ότι οι ΗΠΑ δεν θα έπρεπε να εκπληρώσουν τον νέο στόχο, καθώς οι ΗΠΑ έχουν δαπανήσει μεγάλα ποσά για την προστασία της ηπείρου για μεγάλο χρονικό διάστημα. Σύμφωνα με το ΝΑΤΟ, η Ουάσινγκτον εκτιμάται ότι το 2024 θα δαπανήσει το 3,19% του ΑΕΠ για την άμυνα.

Ο Ρούτε είχε αρχικά προτείνει οι χώρες να επιτύχουν τον νέο στόχο μέχρι το 2032, αλλά η προθεσμία στο τελικό κείμενο είναι το 2035, σύμφωνα με διπλωμάτες. Θα υπάρξει επίσης επανεξέταση του στόχου το 2029.

Με πληροφορίες από Reuters